Dekoracje ścian na przestrzeni wieków

Dekoracje ścian towarzyszą ludziom od co najmniej tysiącleci.

Starożytni Egipcjanie dekorowali ściany swoich pałaców, świątyń oraz grobowców pięknymi malowidłami, hieroglifami czy też płaskorzeźbami. Większość barwników Egipcjanie wytwarzali z miejscowych minerałów. Białe robiono z gipsu, czarne z węgla, czerwone i żółte z tlenków żelaza, niebieskie i zielone z azurytu i malachitu, natomiast jaskrawą żółć (symbolizującą kolor złoty) uzyskiwano z aurypigmentu. Co ważne dekoracje te pełniły również funkcję przekazywania informacji.

W cesarstwie rzymskim wykorzystywano cement wulkaniczny zwany pucolanum, z którego wyrabiano beton często pokrywany na mokro freskami.

W średniowieczu rozwinęło się malarstwo sakralne. Malowidła wykonywano na ścianach, drewnie, a w późniejszym okresie na płótnie.

Dziś materiałów i pomysłów na dekorację ścian w domu jest mnóstwo, a firmy prześcigają się z nowymi produktami, dzięki którym nasz dom może przypominać nasze wymarzone miejsce na ziemi.

Farby ścienne

Pierwsze farby do ścian były sekretem malarza, który te farby wykorzystywał. Niestety nie były one wolne od wad. Farba musiała być mieszana w małych ilościach i natychmiast użyta, gdyż szybko traciła swoje właściwości. Ich krycie pozostawiało wiele do życzenia a każda ściana musiała być malowana wielokrotnie. Do ich wad zaliczyć można było także szkodliwy wpływ na zdrowie.

Do malowania ścian w uszczuplonym budżecie służyło powszechnie wapno mieszane z wodą. Można było wzbogacać go kolorowymi barwnikami, oczywiście naturalnego pochodzenia. Przełom nastąpił w 1856 r. gdy odkryto pierwszy syntetyczny pigment, czyli fioletową moweinę na bazie aniliny. Obecnie stosowane farby akrylowe pojawiły się na rynku w latach 50. XX wieku, najpierw w Stanach Zjednoczonych i Meksyku, a później w Europie. Co ciekawe, ze względu na ich wysoką cenę, początkowo wykorzystywano je do malowania zewnętrznych ścian budynków nadmorskich, które narażone są na stałą wysoką wilgotność powietrza i zasolenie.

Rynek farb ściennych tak naprawdę rozwija się bardzo dynamicznie dopiero od kilku lat. Jeszcze na początku XXI wieku można było tylko pomarzyć o farbach odpornych na szorowanie (przypis autora: jeden z najlepszych wynalazków, zaraz po Internecie). Dziś koncerny prześcigają się w pomysłach i zastosowaniach farb jak i innych elementów dekoracyjnych ściany.

Dziś możemy wybrać nieskończoną ilość kolorów oraz właściwości fizyko-chemicznych. Twój sufit nie jest idealnie równy? Nic nie szkodzi, farba antyrefleksyjna załatwi sprawę. Masz w domu dzieci i zwierzęta? Pfff, farba lateksowa lub ceramiczna sprawdzi się w każdej trudnej sytuacji. Twój salon nie jest zbyt duży? Wystarczy farba z satynowym wykończeniem, która optycznie powiększy pomieszczenie.

Tak więc możliwości jest ogrom, a ogranicza nas tylko nasza wyobraźnia (ewentualnie budżet) 😉 Przecież sufity nie muszą być zawsze białe a wszystkie ściany w jednym kolorze? Bo kto nam zabroni?

Tapety ścienne

Tapety  ścienne jakie znamy dziś pojawiły się pod koniec XVI wieku. Wykonane były z papieru lub jedwabiu. Ręcznie malowane z powtarzającym się wzorem były w owych czasach alternatywą dla drogich gobelinów. Złoty okres tapet przypadał na II połowę XVIII wieku we Francji. To tam tworzył Jean Babtiste Reveillon, w którego pracowni projektowano i wytwarzano najsubtelniejsze i najbardziej luksusowe tapety w historii. Ściany swojego domu na Wyspie Świętej Heleny tapetą ozdobił nawet sam Napoleon Buonaparte (według niektórych nie wyszło mu to na dobre, gdyż właśnie z powodu zatrucia się substancjami chemicznymi z tapety mógł on umrzeć).  

Rozkwit tapet w Polsce śmiało można datować na okres PRL. Tapety były wszędzie... Na szczęście wraz z rozwojem innych dziedzin życia nadeszła również rewolucja w tapetach naściennych. Dziś możemy wybierać między tapetami klasycznymi papierowymi, fototapetami, tapetami tekstylnymi, winylowymi, z włókna szklanego czy też z podkładem z flizeliny. Szczególnym rodzajem są tapety reliefowe. Są one zrobione z papieru, na którym wytłoczono trójwymiarowy wzór. Dzięki temu ich powierzchnia jest wypukła. Wybór rodzaju zależy od ich właściwości fizyko-chemicznych, estetyki, rodzaju podłoża itp.

Do zalet tapet można zaliczyć przede wszystkim stosunkowo niedrogą metodę gruntownej zmiany danego pomieszczenia, ogromny wybór tekstur, kolorów, motywów oraz możliwość zastosowania ich tak naprawdę w każdym pomieszczeniu. Z tapety można wykonać nawet słynną w PRL lamperię 😉

Cegła dekoracyjna

Przez niektórych już znienawidzona, a przeze mnie nadal uwielbiana cegła dekoracyjna. Bum na cegłę w domu w Polsce pojawił się stosunkowo niedawno idąc w parze z loftowym charakterem wnętrz. Lecz takie pomieszczenia mogliśmy podziwiać już od dawna choćby w filmach amerykańskich (bo kto nie kojarzy surowego loftu artysty mieszkającego w Nowym Jorku?).

Styl loftowy pojawił się w latach 50 XX wieku w wyniku adaptacji poprzemysłowych przestrzeni na przestrzenie mieszkalne. Lofty, bo o nich mowa, charakteryzowały się specyficznymi cechami budownictwa przemysłowego. Ściany z nietynkowanej cegły, beton, czasami kamień, nieosłonięte rury na ścianach, wysokie wnętrza i duże okna ze szprosami. Nie będzie zatem zaskoczeniem (a przy najmniej dla czytelników „Ziemi Obiecanej”) jeżeli napiszę, że pierwsze lofty w Polsce pojawiły się w Łodzi.

Cegła dekoracyjna dominuje zatem w stylu loftowym ale również świetnie sprawdza się z stylu boho, retro, industrialnym. Biała cegła znajdzie również swoje miejsce w stylu Skandynawskim. Ogólnie pasuje wszędzie, ok? 😏

Cegły dekoracyjne mogą pochodzić z cegły rozbiórkowej, być wypalane w fabryce lub zostać odsłonięte poprzez usunięcie tynku ze ścian pod warunkiem, że ściany były z niej murowane. Można ją zastosować praktycznie w każdym pomieszczeniu pamiętając jedynie o jej zabezpieczeniu przed wilgocią i zabrudzeniami. Mnie osobiście nie przekonuje jej zastosowanie w łazience, WC lub w pasie kuchennym gdyż ze względu na swoją strukturę ciężko utrzymać ją w nieskazitelnej czystości. Z pomocą przychodzą nam płytki ceramiczne o wymiarach cegły dostępne w różnych kolorach czy też tapety z motywem cegły (również 3D). Cegła może stanowić kontrast do gładkich ścian i podłóg lub też współbrzmieć z pozostałymi modułami aranżacyjnymi zastosowanymi we wnętrzu. Może pojawić się jako jeden z komponentów lub pokrywać całą ścianę, jej zastosowanie jest zatem wszechstronne i subiektywnie mówiąc: w pełni uzasadnione 😀